28 nov De weg naar vrijheid is leren houden van beren
Ik sta in de rij bij het gemeentehuis. Er staat een moeder met een dochter van 5 jaar voor me….met mondkapje op. Ze kijkt naar me. Ik lach naar haar maar ik krijg geen reactie terug. Opeens realiseer ik me dat ze mijn lach natuurlijk niet kan zien. Misschien kan ik met mijn ogen lachen. Ze begrijpt het niet, kijkt naar beneden en kijkt weg. Mijn hart huilt…..
Ik kijk naar de tv en hoor dat er een beer op ons pad is gekomen. Een onzichtbare beer weliswaar. Maar wat je niet kunt zien, kan er natuurlijk toch zijn. Dat heb ik al jong geleerd. Het ligt er maar aan hoe je naar iets kijkt.
Er wordt geroepen dat we dit SAMEN moeten oplossen en dat klinkt logisch. Een beer op je pad kun je natuurlijk ook het beste SAMEN aanpakken. Zeker als er sprake is van een onveilige situatie, geldt het motto: hoe meer zielen, hoe meer inzicht.
We zijn bijna twee jaar verder. Inmiddels is er al veel meer bekend. De beer blijkt gelukkig toch iets minder groot te zijn, dan we hadden verwacht en hij zal ook niet weg gaan. Hij hoort bij onze wereldflora. We moeten de beer natuurlijk nog steeds serieus nemen, maar misschien op een andere manier. Maar er verandert weinig.
De aanpak blijft keer op keer hetzelfde, gericht op het volledig verwijderen van de beer, terwijl andere beren zich steeds nadrukkelijker melden. Ik zie in mijn omgeving vooral die anderen beren mijn pad kruisen. Komt natuurlijk ook door mijn werk en mijn focus en dat realiseer ik me al te goed.
Onze pact-leider roept weer op om het vooral SAMEN te doen. Mijn focus is al lang verplaatst van angst voor de onzichtbare beer, naar de zorg voor de andere beren. En met mij vele anderen. Deze zorg wordt ook uitgesproken, maar dan blijkt SAMEN opeens niet meer SAMEN te zijn. Onze pact-leider begint mensen die niet hetzelfde denken uit te sluiten. SAMEN is opeens alleen SAMEN als je hetzelfde denkt. Groepen komen steeds verder van elkaar af te staan, polarisatie is een feit.
Dat is raar, dacht ik nog. Want dan haal je de voordelen van diversiteit uit je oplossingsstrategie. Ik zeg in de opleidingen ook altijd: ‘kom je er zelf niet meer uit? Zoek dan iemand die helemaal niet op jou lijkt, die echt anders denkt. Die heeft namelijk een andere mening en kan jou helpen bij het ontdekken van een nieuwe strategie als jij er zelf niet meer uit komt’. Want juist diversiteit zorgt ervoor dat je verder komt, maar dan is het wel belangrijk om deze diversiteit te omarmen.
Er ontstaat een gek onderbuik gevoel. Ik maak wel eens de grap, dat ik goed ben in pluisjes. Dat heeft me in het bedrijfsleven al vaak veel gebracht. Als ik een pluisje zie, dan ga ik graven. En vaak tref ik dan hele bollen wol aan die in de knoop zitten. En dan begin ik dingen te ontrafelen. Ik hou er namelijk van om dingen vanuit meerdere perspectieven te bekijken omdat ik vanuit mijn basis geloof dat er niet 1 werkelijkheid is. Ik bekijk beren dus van nature graag vanuit minimaal drie perspectieven. En dat doe ik nu ook.
En door het onderzoeken van deze perspectieven werd mijn onderbuik gevoel bevestigd.
De gehanteerde strategie van SAMEN in combinatie met uitsluiting raakt inmiddels mijn diepste waarden. In de gekozen strategie is er weinig ruimte voor vrijheid, persoonlijke integriteit en een eigen invulling van het woord gezondheid. En laten dit nu juist mijn hoogste waarden zijn.
Want was is gezondheid eigenlijk? In de opleidingen leer ik de cursisten dat iedereen anders is en uniek. Dat juist dit soort belangrijke waarden en de invulling die iemand hier aan geeft, de identiteit van een persoon bepalen. En dat er ook niet 1 uitleg is voor woorden als: respect, gezondheid, vrijheid. Voor de ene persoon kan gezondheid betekenen, dat hij/zij veel sport, alleen maar biologisch eet, water drinkt en vertrouwt op zijn eigen immuunsysteem. En voor de ander betekent gezondheid het kiezen voor een medicijn, omdat hij/zij hier misschien zijn hele leven op heeft moeten vertrouwen. En zo zal voor de ene persoon vrijheid zich uiten in het kunnen reizen en kunnen gaan en staan waar hij/zij wilt en voor de ander betekent vrijheid het mogen kiezen wat er met zijn/haar lichaam gebeurt.
En dat is waar de wereld over de afgelopen jaren een bijzondere wending heeft gekregen. Daar waar we in het bedrijfsleven het ene na het andere project opstarten t.a.v. diversiteit en inclusiviteit, bestaat er ten aanzien van gezondheid nog maar 1 geoorloofde versie.
Dit kan nooit de oplossing zijn, want diversiteit in ons leven, maakt het leven namelijk mooi. Daarom hebben we heel veel verschillende soorten smaken wijn, verschillende auto’s, verschillende soorten vakanties, diverse sporten en de meest uiteenlopende banen. Deze diversiteit geeft kleur aan het leven en creëert een wereld waarin er voor iedereen plek is. Waar er echt sprake is van SAMEN.
Het is belangrijk om de verbinding te blijven houden, maar de focus op die ene beer is zo groot geworden, dat veel mensen in de angst zitten. Niet meer open staan voor een gesprek, want angst blokkeert. Maar realiseer je: een beer kun je niet wegjagen met angst. Dan zal hij je juist opeten.
Terug naar het kind bij de balie. Mijn hart huilt…. Waar is onze menselijke maat gebleven? Het echt samen willen zijn, met elkaar lachen en huilen, hand in hand over straat lopen, elkaar een knuffel geven en ook risico’s nemen in het leven: in een auto stappen, zo snel mogelijk van een skipiste naar beneden afdalen, bungee-jumpen. Oftewel gewoon LEVEN!
En echt SAMEN kijken naar de slimste oplossing. Ruimte geven aan de diversiteit van meningen en dan een oplossing kiezen, rekening houdende met alle mensen op deze wereldbol. Want ik vind mijn leven niet meer waard als het leven van een kind dat door onze maatregelen sterft van de honger in Afrika.
Een oplossing waarin we aan degene die last hebben van deze onzichtbare beer de ruimte geven om te kiezen wat hij of zij graag wilt: kwantiteit of kwaliteit van leven. Want we maken in andere situaties ook continu keuzes in het leven waarin we voor kwaliteit en niet voor kwantiteit gaan. Dus waarom nu deze eenzijdige keuze?.
We gaan een gekke kant op met zijn allen: een kant van polarisatie. Van niet meer naast elkaar kunnen leven, continu vechten met elkaar, terwijl er gewoon genoeg eten zou kunnen zijn voor iedereen en genoeg andere mogelijkheden zijn om met de verschillende beren om te gaan. En dat polariseren is iets waar alleen het dier MENS toe in staat is. Want de natuur houdt van diversiteit. Zonder diversiteit kunnen wij als soort op deze wereld niet bestaan en roeien we onszelf uit. We leven al eeuwen op deze planeet met andere diersoorten, zichtbare en onzichtbare. En natuurlijk houden we elkaar af en toe in stand, maar het is algemeen bekend, dat je door 1 diersoort volledig te willen uitroeien er problemen in de flora ontstaan.
De weg naar VRIJHEID is dus niet de weg van uitroeien, star blijven focussen op 1 onzichtbare beer. Want er ontstaan altijd andere beren. De weg naar vrijheid is leren houden van beren. Waarin SAMEN betekent inclusiviteit: een samen waarin diversiteit ruimte krijgt en dit SAMEN ervoor zorgt dat we de slimste strategie kiezen, dat wat voor ons als mensheid in zijn geheel werkt en niet alleen voor een piepklein stukje van de mensheid op deze wereld. Een strategie die ook met regelmaat gereflecteerd en aangepast wordt. Waarin we een pactleider hebben die de rust in de roedel bewaart, door zijn eigen ego aan de kant te zetten en iedereen een eigen plek in de roedel geeft.
Waar we niet alleen bezig zijn met de focus op een onzichtbare beer, die ons ook al veel minder interessant vindt, maar dat we ons ook weer richten op ethiek, hoe we met elkaar willen leven. We mogen weer leren dialogen aan te gaan, in plaats van elke emotie bij de ander in de schoot te werpen. Want een emotie is van jou, niet van de ander. Want ook ik voel af en toe angst, niet voor deze beer, maar wel voor het verlies van keuzevrijheid en het verlies van verbinding. Ik voel de angst voor het niet meer kunnen LEVEN.
En dan is mijn wens voor de toekomst: in een rij staan en weer zonder belemmering contact kunnen maken en lachen met een kind van 5 jaar….
